dg dialog web

Mixed reality in landmeetkundige toepassingen

Hoe bruikbaar is mixed reality bij landmeetkundige toepassingen? En welke mogelijkheden ontstaan op het moment dat je 3D-informatie kunt projecteren op de juiste plek? De Dienst Stedelijke Ontwikkeling van Den Haag was hier al langer benieuwd naar.

Errol Brice, sinds 2001 werkzaam als landmeter bij de dienst, besloot zich er verder in te verdiepen. Voor zijn studie Geodesie aan de Hogeschool van Utrecht zette hij in samenwerking met Sweco een afstudeeronderzoek op. Hierbij kon hij met behulp van GeoWeb, de BGT-kaart van Den Haag en de HoloLens virtuele data in de werkelijke wereld projecteren en bekijken.

Wat is mixed reality?

Er zijn 3 vormen van digitale reality:

  • Virtual reality: hiermee zit je in een digitale wereld, afgesloten van de buitenwereld. De digitale wereld is opgebouwd uit computergegenereerd beeld of film- en/of fotomateriaal
  • Augmented reality is de techniek waarbij de gebruiker de echte wereld om zich heen ziet en via een device (bijvoorbeeld een smartphone) extra informatie zichtbaar kan worden gemaakt
  • Mixed reality is een techniek waarbij digitale elementen in de werkelijke omgeving worden geprojecteerd

Om zo’n digitale projectie te bekijken heb je hulpmiddelen nodig, zoals de HoloLens. De HoloLens is een soort bril, net als virtual reality-headsets. De glazen zijn doorzichtig, dus de gebruiker kan de omgeving gewoon zien. Via de bril ziet hij óók de virtuele objecten die in die echte wereld worden geprojecteerd. Doordat je de geprojecteerde objecten daadwerkelijk van alle kanten kunt bekijken (je kunt er omheen lopen), vervaagt de grens tussen werkelijk en virtueel.

Toepassingen

Dat klinkt leuk, en het ís leuk. Maar is het ook nuttig? Bij Sweco vinden we van wel en daarom zijn we al langere tijd bezig met uiteenlopende toepassingen van de HoloLens. Met de HoloLens is het allereerst mogelijk om 3D-projecties van objecten te bekijken zonder dat je op locatie hoeft te zijn. In zo’n projectie, bijvoorbeeld van een stadswijk, kun je vervolgens ook veranderingen projecteren op basis van voorspellende data. Bijvoorbeeld: hoe ziet deze wijk eruit als het waterpeil een halve meter stijgt?

Voorbeeld: toekomstig bouwproject bekijken

Je kunt dus ook met de HoloLens naar een bepaalde locatie gaan en ter plekke toekomstige objecten projecteren. Stel: je wilt een huis laten bouwen. Met de HoloLens heb je het ontwerp kunnen bekijken alsof het een tastbare maquette is. Maar voordat de bouw begint, wil je graag ook een keer op de bouwlocatie controleren of de maatvoering aansluit op de werkelijke situatie zoals deze berekend is. Het digitale ontwerp kun je via de HoloLens projecteren op de plek waar het gebouwd moet worden. Zo wordt direct zichtbaar hoe het ontwerp past in de omgeving en of het ontwerp wel precies aansluit op de fundering die er al ligt. Daarnaast kun je de kadastrale data visualiseren zodat er geen interpretatiefouten of overschrijdingen plaatsvinden.

Puntregistratie met de HoloLens

Op een vergelijkbare manier zou je aan te leggen rioolleidingen en waterputten kunnen projecteren in een straat. Of je zou kunnen kijken of de bomen die je wilt planten op een bepaalde plek, in werkelijkheid net zo goed passen als je het op je 2D kaart had bedacht. Tot slot biedt mixed reality ook de potentiële mogelijkheid om je topografische kaarten op de werkelijkheid te projecteren om zo te controleren of alles klopt en eventuele mutaties correct zijn uitgevoerd.

Nauwkeurigheid bij landmeetkundige projecten

Aan ideeën voor toepassingen is dus geen gebrek. Maar zijn de beschikbare technieken goed genoeg, vooral als je met landmeetkundige precisie te werk wilt gaan? Om deze vraag te beantwoorden heeft Errol Brice praktisch onderzoek gedaan op een testlocatie in Den Haag waar twee nieuwe huizenblokken worden gebouwd en waar in het kader van dit project de rooilijnen (hoekpunten van de gevels) werden uitgezet (met piketten zichtbaar maken in het veld). De daadwerkelijke situatie werd vergeleken met het digitale bestand van het bouwproject.

Conclusie van het onderzoek

Brice’s conclusie is tweeledig: de huidige, beschikbare technieken om mixed reality in te zetten zijn nog niet nauwkeurig genoeg om te voldoen aan de landmeetkundige eisen die gemeente Den Haag hanteert voor bijvoorbeeld het uitzetten van de rooilijnen. Voor werkzaamheden die een iets minder hoge nauwkeurigheid vereisen, zoals het verkennen van topografie en presentatiedoeleinden, is de HoloLens wel bruikbaar.

Tegelijkertijd stelt hij vast dat de ontwikkelingen rondom virtual reality in hoog tempo verder gaan, dat gebruikers mee willen gaan met de huidige trends, en dat steeds meer mensen en organisaties zoeken naar virtuele oplossingen die hun werk ondersteunen.

Verdere ontwikkelingen

Dat laatste kunnen we bij Sweco bevestigen. De intrede van 3D-informatie is op allerlei terreinen al begonnen. Met mixed reality wordt die ontwikkeling inzichtelijk en tastbaar. Anders dan bij een gesloten virtual reality wereld, kun je bij mixed reality precies zien waar je bent. Samen met collega’s kun je kijken naar het object dat je moet beoordelen.

Naar verwachting zal de nauwkeurigheid van technieken zoals de HoloLens gestaag verbeteren. Door mixed reality in te zetten in combinatie met onze GeoWeb-viewers en de topografische data uit dg DIALOG BGT, ontstaan er talrijke nieuwe oplossingen die we graag met je delen.

MEER WETEN?

Heb je vragen, ideeën, of wil je meer weten over de mogelijkheden? Laat het ons weten! Neem vrijblijvend contact op met één van onze adviseurs, zij denken graag met je mee.